Godišnji porez na dohodak građana

Drugačije ga nazivaju popularnim nazivima kao što su „porez na ekstra zaradu“ ili „porez na luksuz“. U pitanju je porez koji obavezuje svakog stanovnika (rezidenta) Republike Srbije, ali i nerezidenta, fizičkog lica, koji ostvaruje prihode na teritoriji Republike Srbije. Da li ćete baš vi biti obveznik, pročitajte među pitanjima i odgovorima u nastavku.

Šta je godišnji porez na dohodak građana?

U pitanju je porez na dohodak građana koji se prijavljuje kroz poresku prijavu i plaća u slučaju da ostvarujete primanja iznad maksimalno propisanog neporezivog iznosa. Onaj iznos varira iz godine u godinu i direktno je povezan sa godišnjom prosečnom zaradom (koja u našoj naprednoj ekonomiji raste iz godine u godinu).

Ovim porezom su dakle obuhvaćena fizička lica, ali i preduzetnici. Dok se kod fizičkih lica posmatra prihod, kod preduzetnika se za potrebe oporezivanja posmatra oporeziva dobit iz poreskog bilansa (prihodi od obavljanja samostalne delatnosti).

Koliko iznosi maksimalno propisan neoporeziv iznos primanja?

Neoporeziv iznos primanja se vezuje direktno za prosečnu godišnju BRUTO zaradu po zaposlenom koju objavljuje Republični zavod za statistiku Republike Srbije. Posmatra se naravno decembarska zarada kada se računa prosečna bruto godišnja zarada (Godišnji indikator zarada).

Takođe, pod primanjima se smatra iznos prihoda umanjen za obračunate i plaćene poreze i doprinose (za fizička lica) ili neto iznos prihoda od obavljanja samostalne delatnosti iz PORESKOG BILANSA (za preduzetnike) koje ste ostvarili tokom kalendarske godine.

Za mesec decembar 2024. godine ova zarada je iznosila 135.403,00 RSD.

Neoporeziv iznos primanja jednak je trostrukom iznosu prosečne GODIŠNJE BRUTO ZARADE. Prosečna godišnja bruto zarada se dobija kada se prosečna mesečna bruto zarada za decembar mesec pomnoži sa brojem meseci u toku godine.

Formula za obračun neoporezivog iznosa: 3 x (12 x prosečna bruto mesečna zarada za decembar) = 3 x (12 x 135.403,00) = 4.874.508,00 RSD.

Dodatno, ovaj neoporeziv iznos se uvećava za duplo, ukoliko niste stariji od 40 godina, što bi za građane ove starosne dobi iznosilo 9.749.016,00 RSD.

Kada i kako se podnosi poreska prijava?

Rok za podnošenje poreske prijave je 15. maj tekuće godine za primanja koja su ostvarena u prethodnoj kalendarskoj godini.

Prijava se podnosi u elektronskom formatu, na portalu Poreske uprave – ePorezi. Dakle neophodno je da imate elektronski sertifikat i pristup portalu.

Da li postoje neka dodatna poreska oslobođenja prilikom obračuna poreza?

Postoje. Omogućena su dodatna poreska oslobođenja u vidu prava na lične odbitke koji iznose 40 odsto prosečne godišnje zarade po zaposlenom, odnosno 649.934 dinara za 2024. godinu, kao i za izdržavanog člana porodice – 15 odsto ili 243.725 dinara za 2024. godinu.

Takođe, postoji i poreski kredit ukoliko obveznik ulaže i u alternativni investicioni fond. Ovaj kredit se priznaje do 50% visine uloženih sredstava u jedinice alternativnog investicionog fonda u toku kalendarske godine.

Poreski kredit, odnosno ukupna oslobođenja, ne mogu biti veća od 50% utvrđene poreske obaveze po osnovu godišnjeg poreza na dohodak građana.

Koliko iznosi stopa poreza za obračun?

Na iznos do šestostruke prosečne godišnje zarade (u ovom slučaju 9.749.016,00 RSD) – 10%

Ukoliko zarađujete iznos veći od šestostruke prosečne godišnje zarade, ovde se primenjuje stopa od 15%, ali samo na razliku između ostatka oporezivog dohodka i šestostruke prosečne godišnje zarade.

Ukoliko ste mlađi od 40 godina, automatski imate uvećan neoporeziv iznos na šestostruku prosečnu godišnju zaradu, a ukoliko ostvarite prihode u većem iznosu, na razliku plaćate porez od 15%.

Edukujte se blagovremeno, budite spremni!